Droogte vraagt om verandering bij iedereen

De kritiek luidt dan dat verdroging de schuld is van de boer, want die wil een laag grondwaterpeil. Dat we al drie jaar te maken hebben met extreme neerslagtekorten en uitzonderlijke hittegolven, wordt voor het gemak maar even vergeten. En de cijfers van het CBS geven aan dat de de land- en tuinbouw bij lange na niet de grootste onttrekker van oppervlaktewater is.

Los van de maatschappelijke discussie wordt het er ook in praktische zin niet makkelijker op. Waar boeren aan de ene kant van het land met haspels slepen om hun gewassen te beregenen, hebben hun collega's in andere delen van het land zelfs die mogelijkheid niet. In sommige gebieden geldt een al dan niet tijdelijk onttrekkingsverbod voor het oppervlaktewater. Die wisselende toegankelijkheid tot zoetwater gaat ongetwijfeld leiden tot grote regionale opbrengstverschillen dit jaar.

Al deze ontwikkelingen onderstrepen de noodzaak tot maatregelen. Die maatregelen liggen voor een deel bij de overheid, die moet zorgen voor voldoende buffers voor droge periodes. Net zoals ze moeten zorgen voor afvoer in natte tijden. Daar kan het waterschap op worden aangesproken.

Maar de land- en tuinbouw moet ook kritisch naar zichzelf kijken. Wat kunnen we doen om water beter vast te houden in de bodem? Met het verhogen van het gehalte organische stof in de bodem (met een ander bouwplan) of andere grondbewerking zijn goede ervaringen opgedaan. En zo lopen er meer projecten en innovatietrajecten. Het zijn misschien relatief kleine winstpunten, maar in de strijd om het water kan het belangrijk zijn om te laten zien dat elke boer en tuinder zich inspant om water optimaal te benutten. Zo kan de landbouw zich wapenen tegen droogte en een 'licence to produce' behouden.