ZLTO en LLTB vinden weinige opvolgers 'zorgelijk'

Limburg telt naar verhouding het minste aantal opvolgers, volgens de cijfers die het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) deze week publiceerde. Van de 1.842 landbouwbedrijven met een bedrijfshoofd van 55 jaar of ouder is er bij 1.211 bedrijven geen opvolger. Faassen vindt het zorgwekkend dat veel jonge ondernemers huiverig zijn voor bedrijfsovername.

'Dat heeft alles te maken met een onzeker toekomstperspectief', zegt de LLTB-voorzitter. 'Het is ook tegenstrijdig. Aan de ene kant worden er gelden vrijgemaakt om jonge ondernemers te steunen, maar aan de andere kant krijgen ze te maken met telkens veranderende regelgeving die het ondernemen in Limburg en een gelijk speelveld in Europa belemmert.'

Belangrijk signaal

Het is volgens Faassen een belangrijk signaal aan de politiek. 'We hebben het hier over de toekomstige voedselvoorziening, het beheer van het buitengebied en de verdiencapaciteit van Nederland.' Hij nuanceert de CBS-cijfers wel enigszins. 'De ondergrens is heel laag en dat vertekent het beeld. Een boer met vijf koeien doet ook mee in het onderzoek.'

Noord-Brabant staat op een tweede plek. Daar hebben 2.996 van de 4.689 bedrijven geen opvolger klaarstaan. Zeeland doet het relatief goed met 53,2 procent en hoeft alleen Flevoland en Friesland voor zich te dulden als het gaat om het aantal opvolgers.

Van Son wijt het gebrek aan opvolging deels aan het ontbreken van toekomstperspectief en het afkalvende maatschappelijk draagvlak. 'Dat laatste geldt vooral voor de intensieve veehouderijsectoren. Het is lastig om jongeren enthousiast te krijgen en dus ook niet meer zo vanzelfsprekend dat het oudste kind de boerderij overneemt.'

Leefbaarheid op het spel

Ook Van Son vindt het een zorgelijke ontwikkeling. 'Het gaat niet alleen om voedselproductie, ook de leefbaarheid van het platteland staat op het spel. De beleidsbepalers moeten zich afvragen of ze wel op de goede weg zitten. Vooral de jonge generatie moet een langetermijnperspectief hebben met een realistische stip op de horizon. Het beleid is nu veel te wisselvallig.'

Toch ziet de ZLTO-bestuurder ook positieve ontwikkelingen. 'Ik zie om me heen veel enthousiaste jonge ondernemers die er zin in hebben en trots zijn op hun beroep. En met deze coronacrisis merk je dat burgers meer rechtstreeks bij de boer kopen en dat de waardering voor voedsel hoger is. Daar moeten we op voortborduren.'