ABN Amro: gebrek aan juridische borging belemmert stikstofreductie

Nieuws Politiek Tys Hallema 19 mei 2025 om 10:18uur

Melkveehouders kunnen relatief eenvoudig stikstofemissies reduceren met managementmaatregelen. Maar door gebrek aan juridische borging bieden deze maatregelen geen zekerheid en perspectief. Dat concludeert ABN Amro in een onderzoek.

ABN Amro komt met een update van het onderzoek 'Pragmatische aanpak stikstofcrisis', uitgevoerd door CLM onderzoek en advies. Daaruit blijkt dat een combinatie aan maatregelen nodig is om de stikstofdoelen te halen.

Het betreft een update van het onderzoek 'Pragmatische aanpak stikstofcrisis' dat de bank in 2022 liet verrichten door CLM onderzoek en advies. ABN Amro concludeert dat een combinatie van maatregelen nodig is om de beoogde stikstofreductie van 42 tot 46 procent te realiseren.

ABN Amro heeft de kosteneffectiviteit van stikstofreductie per categorie maatregelen in kaart gebracht. Zo kosten managementmaatregelen, zoals weidegang, eiwitarmer voeren of minder jongvee aanhouden, relatief weinig geld. Bovendien kunnen zulke aanpassingen zonder overheidssteun worden uitgevoerd.

Geen zekerheid

De grote 'maar' is dat juridische inbedding van deze maatregelen ontbreekt. Daardoor bieden ze voor melkveehouders geen zekerheid. 'Pas wanneer de overheid inzet op doelsturing en reductie juridisch erkent, kunnen deze maatregelen perspectief bieden', aldus de bank.

Technische innovaties als mestvergisting, de LelySphere of het CowToilet zijn volgens ABN 'second best', al blijft de juridische erkenning van sommige innovaties ook een uitdaging. Een kostbare maatregel, maar die wel veel emissiereductie oplevert, is het opkopen van bedrijven. Toch is de totale impact hiervan beperkt, verwacht ABN Amro, omdat het om een kleine groep bedrijven gaat.

Vindingrijke boeren

Een combinatie van maatregelen is het meest kansrijk om tot de gewenste stikstofreductie te komen, zegt Pierre Berntsen, directeur Agrarische Bedrijven van ABN Amro. 'Een op maat gesneden combinatie van maatregelen kan een grote bijdrage leveren aan stikstofreductie in de melkveehouderij. Boeren zijn vindingrijk en weten vaak zelf het beste wat past bij hun bedrijf. Zo is een slimme mix van technische innovaties en managementmaatregelen het kostenefficiëntst voor melkveehouders en overheid.'

Het is volgens Berntsen belangrijk dat het kabinet met een beleidskader komt waarmee verbeteringen worden gestimuleerd en juridisch geborgd. 'Zodat melkveehouders kansrijke maatregelen zonder terughoudendheid kunnen treffen. Met het juiste stimuleringsbeleid is een stikstofreductie van 30 procent realistisch – zonder dat het de sector honderden miljoenen euro's per jaar hoeft te kosten. Op gebiedsniveau kan dit beleid, indien noodzakelijk, worden aangevuld met structuurmaatregelen.'

De Tweede Kamercommissie voor Landbouw bespreekt op donderdag 22 mei het principe van doelsturing, waarbij stikstofdoelen naar bedrijfsniveau worden vertaald.