Internationale zorgen om vogelgriep bij koeien nemen toe

Nieuws Melkvee Pieter Stokkermans 24 okt 2025 om 10:55uur

De Wereldorganisatie voor Diergezondheid (WOAH) waarschuwt voor de toenemende dreiging van hoogpathogene vogelgriep (HPAI). Het virus, dat zich steeds vaker van vogels naar zoogdieren verspreidt, baart internationaal zorgen. Vooral omdat het in de Verenigde Staten nog altijd onder runderen circuleert. Dit wordt niet altijd opgemerkt. De WOAH merkt dit officieel aan als een opkomende ziekte.

Vogelgriep verspreidt zich steeds vaker van vogels naar zoogdieren verspreidt, zoals koeien.

Hoewel vogelgriep voornamelijk gedomesticeerde en wilde vogels treft, wordt het virus bij de WOAH in toenemende mate gemeld bij zoogdieren op het land en in het water. Dat het virus bij ongeveer veertig verschillende soorten zoogdieren is aangetroffen, geeft aan dat het virus het vermogen heeft om de soortbarrière te doorbreken.

Daarmee vormt het virus een risico voor wilde dieren, gedomesticeerde dieren en de volksgezondheid. De WOAH roept dan ook op om het bewakingsprogramma voor vogels en runderen te intensiveren. In de Verenigde Staten wordt het hoogpathogene vogelgriepvirus H5N1 aanhoudend bij melkkoeien gevonden. Dat leidt tot internationale bezorgdheid.

Milde klachten

Geïnfecteerde koeien vertonen milde klachten, zoals een verminderde melkproductie, dikkere, biestachtige melk, verminderde eetlust en koorts. In een aantal gevallen worden geen symptomen gezien. De WOAH vreest dat de circulatie onder runderen het virus helpt om zich beter aan te passen aan zoogdieren. Dat vergroot de kans op overdracht naar ander vee, mensen en nieuwe regio's.

Directeur-generaal Emmanuelle Soubeyran van de WOAH benadrukt het belang van 'verbeterde surveillance, rapportage en samenwerking om de dreiging van vogelgriep beter te bestrijden'.

Hoog risico melk

Uit onderzoek blijkt dat rauwe melk van geïnfecteerde koeien een hoogrisicomateriaal is. Er is bewijs voor horizontale overdracht van het virus, niet alleen van koe op koe, maar ook naar katten en pluimvee.

De WOAH stelt daarom dat alleen melk waarbij de virussen zijn gedood, bijvoorbeeld door pasteurisatie, van niet-geïnfecteerde koeien mag worden gecommercialiseerd.

• Volg de laatste ontwikkelingen rondom vogelgriep op onze themapagina

Er is nog geen specifieke aanpassing van het virus aan mensen of zoogdieren geïdentificeerd. Het risico voor het algemene publiek wordt momenteel als 'laag' beschouwd.

Voor mensen die direct worden blootgesteld aan geïnfecteerde dieren of een besmette omgeving, zoals boeren of dierenartsen, wordt het risico als 'laag tot matig' ingeschat. Mensen die in nauw contact komen met zieke dieren, worden geadviseerd persoonlijke beschermingsmiddelen te dragen.

Vanwege de impact heeft de WOAH de infectie van runderen met HPAI officieel geclassificeerd als een 'opkomende ziekte'. Dit betekent dat alle 183 lidstaten verplicht zijn om gevallen van vogelgriep bij runderen te melden bij het World Animal Health Information System (WAHIS).