Reductielat hoger door onderschatting stalemissies

Nieuws Politiek Peter Smit 22 nov 2025 om 09:35uur

De uitkomst van een praktijkvalidatie waaruit blijkt dat de CO2-productie van Holstein-Friesian melkkoeien met 16 procent wordt onderschat, kan invloed hebben op de emissiereductiedoelen voor de melkveehouderij. Dat blijkt uit een Kamerbrief van landbouwminister Femke Wiersma naar aanleiding van de praktijkproef met stalventilatie.

De CO2-productie van HF-koeien wordt met 16 procent onderschat.

De daadwerkelijke emissie vanuit de stal in de praktijk verandert niet, die emissie was er immers al. Maar de berekende bijdrage van de melkveehouderij aan de totale stikstofdepositie wordt hiermee wel hoger.

Aangezien ongeveer de helft van de ammoniakemissie in de melkveehouderij uit de stal komt, zal de totale ammoniakemissie van de sector grofweg 6 tot 9 procent hoger uitvallen dan voorheen aangenomen, meldt Wiersma

Dit heeft onder meer invloed op de vast te stellen bedrijfsspecifieke emissienormen die volgend jaar worden vastgesteld en waarmee de emissiereductieopgave van 42 tot 46 procent in 2035 ten opzichte van 2019 moet worden behaald.

Advies emissiefactoren

Veel van de bestaande emissiefactoren voor melkrundvee, die zijn gebaseerd op het zogenoemde CIGR-model, zijn waarschijnlijk onderschat. De staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat Thierry Aartsen heeft de Technische Advies Pool (TAP) om advies gevraagd, om te bepalen of de emissiefactoren in de Omgevingsregeling moeten worden bijgesteld.

Wiersma benadrukt dat de conclusies geen invloed hebben op de natuur; de daadwerkelijke stikstofdepositie op Natura 2000-gebieden zal in de praktijk niet veranderen. Ook de berekende stikstofdepositie wijzigt nauwelijks, omdat deze wordt gekalibreerd aan RIVM-metingen van ammoniakconcentraties in de buitenlucht.

Daarnaast zegt het onderzoek niets over de effectiviteit van emissiearme stalsystemen, al is het waarschijnlijk dat de emissiefactoren voor zowel traditionele als emissiearme stallen te laag zijn ingeschat.

Drempelwaarde verplaatsingsregeling

Een aanpassing van de emissiefactor kan relevant zijn voor de nog openstaande verplaatsingsregeling. Veehouders die eerder niet voldeden aan de drempelwaarde voor stikstofdepositie op een nabijgelegen Natura 2000-gebied, zouden met een aangepaste (hogere) factor wel boven deze drempelwaarde uit kunnen komen en daardoor in aanmerking komen voor de regeling. Wiersma onderzoekt momenteel hoe hiermee om te gaan.

De minister verwacht dat het nationale emissieplafond voor 2030 niet in gevaar komt. De Kamer wordt in de eerste helft van 2026 nader geïnformeerd over het TAP-advies en de mogelijke vervolgstappen.