LTO: D66 en CDA leggen goede basis voor samenwerking

Tegelijkertijd ziet LTO ook voorstellen die vragen en, in een enkel geval, zorgen oproepen. 'We hopen dat het verslag niet alleen een uitgestoken hand is naar andere politieke partijen voor verdere uitwerking, maar ook naar maatschappelijke organisaties. Vanuit LTO werken we daar graag aan mee.'

De belangenorganisatie herkent in de formatieagenda belangrijke elementen uit de bouwsteen emissiereductie die LTO en NAJK samen met provincies, gemeenten en waterschappen heeft opgesteld. Zoals een wettelijk vastgesteld stikstofdoel voor 2035 met een tussendoel in 2030 en vervanging van de kritische depositiewaarde (KDW).

Tevredenheid is er ook over het meten en monitoren van de feitelijke staat van de natuur en de inzet op doelsturing. De ambities op het gebied van groen gas en groene waterstof kunnen waardevol zijn, met het oog op mestverwerking en -vergisting.

Geen verbreding drukgebieden

De gebiedsgerichte aanpak focust volgens LTO terecht op de meest urgente gebieden. 'Maar dit moet beperkt worden tot twee tot vijf drukgebieden, zoals is voorgesteld in de bouwsteen die we met IPO en andere partijen opstelden. Een dergelijke aanpak leent zich niet voor verbreding naar alle Natura 2000-gebieden.'

Zorgen zijn er over de voorgestelde volgorde, waarbij ruimte voor nieuwe vergunningen pas wordt vrijgegeven nadat er 'voldoende stikstof is gereduceerd'. 'Kern uit de bouwsteen emissiereductie is bij uitstek het vertrekpunt dat emissiereductie en vergunningverlening twee kanten van dezelfde medaille zijn die gelijktijdig moeten worden geïmplementeerd', aldus LTO.

Om uit de impasse te komen, moeten boeren en tuinders kunnen investeren in emissiebeperkende maatregelen. Maar daar is wel een vergunning voor nodig, benadrukt de belangenorganisatie.

Verduurzamen plantaardige teelten

Over de wens van D66 en CDA om het gebruik van gewasbescherming te verminderen, gaat LTO graag in gesprek. 'De inzet op geïntegreerde gewasbescherming en nieuwe CRISPR-Cas-veredelingstechnieken bieden goede kansen om verdere stappen te blijven zetten op verduurzaming van plantaardige teelten. Het is goed dat partijen inzetten op versnelde toelating van groene gewasbeschermingsmiddelen.'

LTO waarschuwt hierbij wel voor nationale koppen die de concurrentiepositie van Nederlandse telers en tuinders aantasten. 'Om het verdienvermogen en de concurrentiepositie van de agrarische sector op peil te houden, moet een volgend kabinet ook werken aan het stimuleren van arbeidsbesparende technologie.'

Het voorstel om dier- en fosfaatrechten af te romen bij overdracht buiten familiebanden, komt enkele dagen nadat demissionair landbouwminister Femke Wiersma heeft aangekondigd de bestaande afroming per 1 december te beëindigen. Daarmee zou dit voornemen volgens LTO 'een wrang voorbeeld zijn van de beleidsmatige wispelturigheid waar agrarisch ondernemers juist onder gebukt gaan'.

Dat D66 en CDA de grote maatschappelijke en economische waarde van de Nederlandse land- en tuinbouw erkennen, noemt de belangenbehartiger verheugend. 'Terecht benadrukt het verslag dat de uitvoeringskracht in de sector moet worden versterkt. De opstellers spreken uit dat ze in overleg met sectorpartijen verder vorm willen geven aan hoe dit doelmatig en effectief kan worden bereikt. Vanuit LTO werken we graag samen aan de vormgeving van deze 'productschappen 2.0'.'